Beneficiaire aanvaarding van de erfenis: de voor- en nadelen

Het overlijden van een persoon brengt natuurlijk veel verdriet met zich mee. U bent wellicht nog aan het rouwen, maar u moet in de tussentijd ook nog een keuze maken over de erfenis. De keuzes die u kunt maken zijn zuivere aanvaarding, beneficiaire aanvaarding en verwerping. Misschien heeft een andere erfgenaam al de keuze gemaakt om beneficiair te aanvaarden. In dit artikel wordt ingegaan op de (voor- en nadelen van) beneficiaire aanvaarding en hoe het werkt. 

Aanvaarden van een erfenis: de mogelijkheden

Het is mogelijk om een erfenis zuiver en beneficiair te aanvaarden. Het zuiver aanvaarden van een erfenis kan voor een persoon zowel voordelig als nadelig zijn. Bij een zuivere aanvaarding van de erfenis loopt u het risico om (grote) schulden te erven. Stond er nog een hoge naheffing open van de Belastingdienst bij de overledene en heeft u de erfenis zuiver aanvaard? Dan mag de Belastingdienst die naheffing op u verhalen. 

Naast de mogelijkheid om de erfenis zuiver te aanvaarden, kunt u ook kiezen voor de mogelijkheid om beneficiair te aanvaarden. Het beneficiair aanvaarden van een erfenis zal er in principe voor zorgen dat u niet blootgesteld wordt aan de gevaren van zuivere aanvaarding. Zo hoeft u niet de schulden van de overledene zelf te betalen. U aanvaardt de erfenis namelijk onder voorbehoud dat er een positieve erfenis is. Beneficiaire aanvaarding biedt daarmee uitkomst voor erfgenamen die onzeker zijn over de inhoud van de erfenis. 

U kunt de erfenis beneficiair aanvaarden door een verklaring af te leggen bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de overledene. Dit kunt u in beginsel doen wanneer u zelf wilt. Dit is anders wanneer een andere erfgenaam de erfenis beneficiair heeft aanvaard. In dat geval heeft u drie maanden de tijd om zelf een keuze te maken, rekening houdend met het moment dat u achter de beneficiaire aanvaarding van de andere erfgenaam bent gekomen. Als u geen keuze maakt, dan heeft u de erfenis automatisch ook beneficiair aanvaard.

Het vereffenen van de nalatenschap

Bij beneficiaire aanvaarding ontstaat de verplichting om de nalatenschap te vereffenen. In beginsel dienen de erfgenamen de nalatenschap dus te vereffenen, maar er kan ook door de rechtbank een vereffenaar benoemd worden. Het vereffenen komt er kort gezegd op neer dat de nalatenschap in kaart moet worden gebracht. De schulden moeten vervolgens worden voldaan uit de nalatenschap. Mocht er dan nog iets overblijven, dan dient dit te worden verdeeld onder de erfgenamen. 

De voor- en nadelen van beneficiaire aanvaarding

Het beneficiair aanvaarden heeft vergeleken met zuivere aanvaarding dus één groot voordeel. U aanvaardt de erfenis alleen als er wat overblijft nadat alle schulden zijn voldaan. Tevens bent u niet met uw eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden uit de nalatenschap. Bij een zuivere aanvaarding dient u alle (onvoorziene) schulden te betalen. Ook al wist u er niets van af. 

De keuze voor beneficiaire aanvaarding klinkt dus voor de hand liggend, maar dat is het niet altijd. Beneficiaire aanvaarding brengt namelijk enige kosten met zich mee. Zo dienen er griffierechten betaald te worden wanneer u de keuze doorgeeft aan de rechtbank. Het is immers verplicht om een verklaring af te leggen bij de rechtbank wanneer u beneficiair wilt aanvaarden. Ook wanneer bijvoorbeeld een notaris als vereffenaar wordt aangewezen, zal dit kosten met zich meebrengen. Dit zal de schulden van de nalatenschap doen ophogen, omdat de notaris dan als schuldeiser aangemerkt wordt. Als vervolgens blijkt dat er een negatief saldo overblijft, krijgt u als erfgenaam niets.

Daarnaast is het uiteraard ook zo dat erfgenamen zich meer moeten inspannen bij beneficiaire aanvaarding. De vereffeningsprocedure moet volgens bijzondere wettelijke regels verlopen en neemt over het algemeen meer tijd in beslag dan de afwikkeling van de nalatenschap bij zuivere aanvaarding. Dit is vooral nadelig als blijkt dat er een negatieve nalatenschap is. Ook dan moet u namelijk de gehele vereffeningsprocedure doorlopen, zonder dat u er zelf wat aan over houdt. 

Wilt u meer weten?

Bel ons dan op 0900-1966 of gratis met een lidmaatschap. U krijgt dan direct een jurist aan de lijn die kan adviseren over uw persoonlijke situatie.