Algemene voorwaarden: wanneer zijn ze onredelijk bezwarend?

Het komt vaak voor dat u een schriftelijke overeenkomst sluit waarin wordt verwezen naar de algemene voorwaarden van het bedrijf. Denk daarbij aan een koopovereenkomst die u in een winkel sluit of een vakantie die u boekt via Booking.com. Deze algemene voorwaarden zijn vaak juridische bepalingen die voor u als consument moeilijk leesbaar zijn. Zo ziet u ook niet snel of een algemene voorwaarde voor u onredelijk bezwarend is. In dit artikel zal worden uitgelegd wanneer algemene voorwaarden onredelijk bezwarend zijn en wat daarvan het gevolg is. 

Zwarte en grijze lijst

In beginsel geldt er contractsvrijheid bij het opstellen van een overeenkomst. Dit betekent dat alle bepalingen in principe zijn toegestaan. Toch wordt u als consument door de wet beschermd tegen onredelijk bezwarende bepalingen in algemene voorwaarden. Bepaalde algemene voorwaarden zijn dan ook niet toegestaan. De wet merkt specifieke bedingen per definitie als onredelijk bezwarend aan in de zogenaamde zwarte lijst. Voorbeelden zijn bepalingen waarin staat dat u de overeenkomst niet mag ontbinden als de overeenkomst niet wordt nagekomen en bepalingen die opzegging op elektronische wijze uitsluiten, terwijl de overeenkomst wel op elektronische wijze tot stand is gekomen. Daarnaast worden een aantal bedingen als vermoedelijk onredelijk bezwarend aangemerkt in de zogenaamde grijze lijst. De verkoper kan dan nog tegenbewijs leveren en aantonen dat het beding niet onredelijk bezwarend is. Voorbeelden van bepalingen op de grijze lijst zijn bepalingen waarin een zeer lange levertijd wordt afgesproken en bepalingen waarin u een langere opzegtermijn heeft dan de gebruiker van de algemene voorwaarden. 

Redelijkheid en billijkheid

Indien een beding niet in de zwarte of grijze lijst als (vermoedelijk) onredelijk bezwarend is aangemerkt, kan toch op basis van een aantal factoren worden geoordeeld dat er sprake is van een onredelijk bezwarend beding in de algemene voorwaarden. In dat geval kan de specifieke bepaling toch buiten toepassing worden verklaard op grond van de algemeen geformuleerde regel van redelijkheid en billijkheid. Wat redelijk en wat billijk is, hangt af van de specifieke omstandigheden van het geval. Er wordt onder andere gekeken naar de aard van de overeenkomst, de inhoud van de overeenkomst en de wijze waarop de voorwaarden tot stand zijn gekomen.

Gevolg onredelijk bezwarend beding

Als er sprake is van een onredelijk bezwarend beding in de algemene voorwaarden, dan kan dit beding vernietigd worden. Het beding wordt daarmee ongeldig en wordt buiten toepassing verklaard. De overeenkomst zelf blijft wel in stand. 

U wordt als consument dus goed beschermd tegen onredelijk bezwarende bedingen in de algemene voorwaarden van een overeenkomst die u sluit. Omdat algemene voorwaarden zoals gezegd moeilijk leesbaar zijn, is het altijd verstandig om juridische hulp in te schakelen om vast te stellen of een beding in de algemene voorwaarden onredelijk bezwarend is.

Wilt u meer weten?

Bel ons dan op 0900-1966 of gratis met een lidmaatschap. U krijgt dan direct een jurist aan de lijn die kan adviseren over uw persoonlijke situatie.