Wat is een strafbeschikking?

In Nederland wordt de strafrechter veelal gezien als degene die bevoegd is om straffen op te leggen als is vastgesteld dat u een strafbaar feit heeft gepleegd. Naast de rechter kan het Openbaar Ministerie (OM) echter in sommige situaties ook een straf aan u opleggen. De straf die het OM oplegt wordt een strafbeschikking genoemd. Als u in het verleden een brief van het CJIB heeft ontvangen met de letter O heeft u al eens te maken gehad met een strafbeschikking. In dit artikel wordt de inhoud van een dergelijke OM-afdoening uiteengezet.

Wanneer een strafbeschikking?

Het OM heeft een vervolgingsmonopolie. Dit betekent dat het de enige instantie is die het recht heeft om een verdachte te vervolgen. Sinds de invoering van de Wet OM-Afdoening in 2008 kan het OM er ook voor kiezen om van vervolging af te zien en een strafbeschikking op te leggen. Een strafbeschikking is een straf die wordt opgelegd door het OM zonder tussenkomst van een rechter. Er wordt daarom ook wel gesproken van buitengerechtelijke afdoening. Het OM heeft de mogelijkheid om een strafbeschikking uit te vaardigen als het constateert dat u een overtreding of een misdrijf waar maximaal zes jaar gevangenisstraf op staat heeft gepleegd. Voorbeelden hiervan zijn rijden onder invloed en winkeldiefstal. Het OM zal eerst de schuld moeten vaststellen voordat het een strafbeschikking kan opleggen. 

Welke straffen kunnen worden opgelegd?

Niet enkel het aantal strafbare feiten waarvoor een strafbeschikking kan worden uitgevaardigd is wettelijk beperkt, maar ook de mogelijke straffen waar het OM uit kan kiezen zijn begrensd. Zo is het niet mogelijk om in een strafbeschikking een gevangenisstraf op te leggen. Wel is het voor het OM toegestaan andere straffen zoals een geldboete op te leggen. Ook kan worden gekozen voor een taakstraf tot en met 180 uur. In het geval van een stevige verkeersovertreding kan u een rijontzegging van maximaal zes maanden krijgen. En als u een specifiek strafbaar feit begaat kan het OM u een gedragsaanwijzing opleggen, zoals een stadionverbod. Een strafbeschikking kan daarnaast leiden tot een aantekening op uw strafblad. Dit is afhankelijk van het strafbare feit dat u heeft gepleegd. Het plegen van een misdrijf zal in ieder geval altijd tot een aantekening op uw strafblad leiden (mits u ouder bent dan twaalf jaar).

Wat doe ik tegen een strafbeschikking?

Indien u meent het strafbare feit waarvoor de strafbeschikking is opgelegd niet te hebben begaan, of als u het oneens bent met de opgelegde straf, is het mogelijk om op te komen tegen de strafbeschikking. Dit wordt ook wel in verzet gaan genoemd. U dient dit schriftelijk of in persoon binnen 14 dagen te doen nadat de strafbeschikking aan u bekend is geworden. De officier van justitie kan er dan voor kiezen om de strafbeschikking te wijzigen of in te trekken, of om de zaak voor te leggen aan de rechter. 

Wilt u meer weten?

Bel ons dan op 0900-1966 of gratis met een lidmaatschap. U krijgt dan direct een jurist aan de lijn die kan adviseren over uw persoonlijke situatie.