Een achternaam is van grote waarde, aangezien de achternaam in beginsel duidelijk maakt bij welke familie u hoort. Aangezien deze naam van grote waarde is, kan het voorkomen dat u de achternaam van uw minderjarige kind wenst te wijzigen. Dit wordt geslachtsnaamwijziging genoemd. Er zijn drie situaties waarin geslachtsnaamwijziging mogelijk is. In dit artikel wordt toegelicht wanneer en hoe u dit kunt bewerkstelligen.

Algemene voorwaarden

Een verzoek tot de wijziging van de achternaam van uw minderjarige kind kan alleen als uw kind voldoet aan bepaalde voorwaarden. Uw kind dient de Nederlandse nationaliteit te hebben, staatloos te zijn of in bezit te zijn van een verblijfsvergunning asiel in Nederland. Verder zal uw kind jonger moeten zijn dan 18 jaar. Daarnaast dient het verzoek tot naamswijziging te worden gedaan door u, de ouder die gezag heeft over uw minderjarige kind. Als er twee ouders gezag hebben, dienen allebei de ouders toestemming te geven voor de naamswijziging. Tot slot is van belang dat kinderen vanaf 12 jaar ook zelf moeten instemmen met de aanvraag.

Achternaam van de ouder of verzorger

Bij een verzoek voor wijziging van de achternaam kan in de eerste situatie door u verzocht worden om wijziging van de achternaam naar de achternaam van een andere ouder of verzorger. De andere ouder of verzorger kan bijvoorbeeld een ouder zijn die uw kind ook verzorgt of opvoedt, de partner van een ouder die uw kind verzorgt of opvoedt of een pleegouder. 

Bij deze eerste situatie moet er voor de naamswijziging wel sprake zijn van verzorging door de persoon waarvan het kind de achternaam zal krijgen. Hiervoor is er een verplichte verzorgingstermijn. Als uw kind onder de twaalf jaar is geldt er een verzorgingstermijn van vijf jaar. Boven de leeftijd van twaalf jaar geldt een termijn van drie jaar. De verzorgingstermijn is een aangesloten periode. Als het een verzoek voor meerdere kinderen betreft en één van de kinderen is nog geen twaalf jaar, geldt voor alle kinderen een termijn van vijf jaar. 

Op het moment dat er in deze situatie geen toestemming is van de andere gezaghebbende ouder, zal in beginsel het verzoek tot naamswijziging niet worden toegewezen. Hier zijn echter uitzonderingen op. De eerste uitzondering ziet op de situatie waarbij uw kind jonger is dan twaalf jaar en de ouder die geen toestemming geeft geen gezinsverband heeft (gehad) met uw kind. De andere uitzondering ziet op de situatie waarbij geen toestemming van de ene ouder verleend hoeft te worden, omdat de ouder is veroordeeld voor een misdrijf tegen uw kind. Deze uitzonderingen zorgen ervoor dat geen toestemming nodig is. Mochten deze uitzonderingen niet van toepassing zijn, kan bij het ontbreken van de toestemming ook om vervangende toestemming worden verzocht bij de rechter.

Achternaam van andere kinderen in het gezin 

In de tweede situatie gaat het om geslachtsnaamswijziging vanwege verschillende achternamen van kinderen in één gezin. Deze verschillende achternamen kunnen ontstaan door internationale regelgeving, bijvoorbeeld als kinderen uit één gezin in verschillende landen zijn geboren. Om in deze situatie een verzoek tot naamswijziging in te dienen, moet er ook voldaan worden aan voorwaarden. De naamswijziging moet zorgen voor eenheid binnen uw gezin. Deze eenheid ontstaat doordat uw kinderen dezelfde achternaam verkrijgen. De kinderen binnen uw gezin dienen dezelfde ouders te hebben, hierdoor is er ook geen verplichte verzorgingstermijn. De verzorgingstermijn kan wel van toepassing zijn als één van de ouders van uw kind niet akkoord is met de naamswijziging.  

In deze situatie gelden de eerder genoemde uitzonderingen ten aanzien van het ontbreken van de toestemming van de ene ouder ook. De procedure voor vervangende toestemming bij de rechter kan ook worden gestart bij het ontbreken van de toestemming. 

Achternaam van een kind met dubbele nationaliteit 

De laatste situatie betreft de situatie waar uw kind een dubbele nationaliteit heeft. In deze situatie is het doel van de naamswijziging het wijzigen van de achternaam welke uw kind volgens het recht van de andere nationaliteit heeft verkregen. Hierbij dient de geslachtsnaamswijziging ook voor eenheid binnen het gezin te zorgen. De eenheid ontstaat doordat alle kinderen dezelfde achternaam hebben in het gezin.  

Net zoals in de vorige twee situaties gelden de uitzonderingen ten aanzien van het ontbreken van de toestemming van de ene ouder ook in deze situatie. Daarbij dient ook in deze situatie uw minderjarige kind toestemming te geven voor de naamswijziging. Verder geldt hier in beginsel ook geen verzorgingstermijn, maar deze kan wel van toepassing zijn als één van de ouders geen toestemming verleend. 

Procedure 

Zoals in dit artikel al benoemd zal de aanvraag voor de geslachtsnaamswijziging voor uw minderjarige kind ingediend moeten worden bij Justis. Deze aanvraag kan alleen door u worden gedaan als u wettelijke vertegenwoordiger bent. De aanvraag kan niet door uw minderjarige kind zelf worden gedaan. De aanvraag kan zowel schriftelijk als digitaal. Per aanvraag verschilt het welke stukken meegezonden dienen te worden om de aanvraag in behandeling te nemen. Justis zal na uw aanvraag een beslissing nemen.

Wilt u meer weten?

Bel ons dan op 0900-1966 of gratis met een lidmaatschap. U krijgt dan direct een jurist aan de lijn die kan adviseren over uw persoonlijke situatie.