Het is niet ongebruikelijk dat uw werkgever u in de gelegenheid stelt om een opleiding te volgen op zijn kosten. Echter, in de arbeidsovereenkomst kan een bepaling worden opgenomen met daarin de gevolgen indien u eerder uit dienst treedt. Als u uw opleiding niet afmaakt, of niet zo lang in dienst bent gebleven als de werkgever hoopte, kunnen de studiekosten onder omstandigheden worden teruggevraagd door de werkgever. Vanaf 1 augustus 2022 zal hier verandering in komen door een wetswijziging. In dit artikel zal worden uitgelegd wat deze verandering inhoudt.

De aanleiding

De herkomst van de wetswijziging is een EU-richtlijn. Die richtlijn heeft het doel om de arbeidsomstandigheden van werknemers transparanter en meer voorspelbaar te maken. Vooralsnog tasten werknemers soms in het duister over hun arbeidsvoorwaarden, en daar moet de EU-richtlijn de werknemer tegen beschermen. Naast de wijziging ten aanzien van het studiekostenbeding, zien andere wijzigingen onder meer op de uitbreiding van de informatieplicht van de werkgever en op het meer voorspelbaar maken van het werkpatroon van werknemers. 

Het studiekostenbeding 

Studiekostenbedingen zijn afspraken over de (gedeeltelijke) vergoeding van studiekosten. Zo kan afgesproken worden dat u de studiekosten terug moet betalen als u ontslag neemt binnen een bepaalde periode na afronding van de opleiding. De werkgever kan dus vrij gemakkelijk van u verlangen dat u de studiekosten terug betaalt. Er zijn echter wel een aantal eisen waaraan een studiekostenbeding moet voldoen. Zo moet een glijdende schaal afgesproken worden wat betreft het afbetalen van de schuld en mag het bedrag niet teruggevraagd worden wanneer de werkgever het dienstverband beëindigt. Een studiekostenbeding is niet geldig als niet aan alle voorwaarden is voldaan. De voorwaarden van een geldig studiekostenbeding blijven ook na de wetswijziging gelden. 

Studiekostenbedingen na 1 augustus 2022

De wijziging houdt in dat de werkgever verplichte opleidingen kosteloos moet aanbieden en de kosten dus niet van u mag terugvorderen. Daarnaast dient deze verplichte opleiding als werktijd beschouwd te worden en dient uw werkgever u in de gelegenheid te stellen om tijdens werkuren de opleiding te volgen. De wetswijziging ziet alleen op verplichte opleidingen. Dit houdt in dat uw werkgever op grond van de wet of een toepasselijke collectieve arbeidsovereenkomst verplicht is om de opleiding aan te bieden die noodzakelijk is voor uw functie. Ook wanneer scholing nodig is voor de voortzetting van de arbeidsovereenkomst in het geval uw functie vervalt moet kosteloos door de werkgever worden aangeboden. 

Wat zijn de verdere gevolgen?

Alle studiekostenbedingen die in strijd zijn met het nieuwe artikel zijn nietig. Dit houdt in dat uw werkgever deze bepalingen niet meer kan inroepen na 1 augustus 2022 en dat u als werknemer dus niet gehouden kan worden deze studiekosten terug te betalen. Echter is het dus wel vereist dat de opleiding verplicht is volgens de wet of de cao. Voor niet verplichte opleidingen mag uw werkgever de studiekosten nog wel terugvorderen, mits er een geldig studiekostenbeding is overeengekomen. Het is tot slot belangrijk om te weten dat deze wijziging ook van toepassing is op studiekostenbedingen die vóór 1 augustus zijn overeengekomen. Er geldt dus geen overgangsrecht. 

Wilt u meer weten?

Bel ons dan op 0900-1966 of gratis met een lidmaatschap. U krijgt dan direct een jurist aan de lijn die kan adviseren over uw persoonlijke situatie.